IPUINAREN ELEMENTUAK ETA EGITURA



"Ipuinak bidaia emozionalak dira" ITZIAR REKALDE Kontalaria 
Ipuinak idaztea bidaia prestatzea da. Baina leihotik begira, paisaia hutsa, pertsonaiarik ez, zer gertatuko erditu behar, ideiak agian bai, baina ordenatu behar, nola kontatu asmatu, …. gauza asko idazle gazte batentzat. Irakasle bezala, guri  bidaia horretan laguntzea dagokigu. Baina aurretik, kontuan hartu beharreko hainbat aspektu:





Idazteko arrazoiak  Arrazoiak 
Julia Navarro-arena "Para mi, escribir es una oportunidad de viajar al mundo de los sueños y de la imaginación; de inventar personajes y de vivir otras vidas ..."

Gidariaren rola
OINARRIAK
Denok gara sortzaile, irudimenarekin eta sentitzeko ahalmenarekin jaio gara eta. 
Zentzuetatik sartzen zaigu informazioa: badugu zer kontatu.
Bizitza eten gabe ari zaigu eskaintzen istorio bat, olerki bat, kantu bat …
Eskuan dauzkagu istorioei heltzeko tresnak: NOR, NON, NOIZ, ZER, NOLA.
Giltza? Etenik gabeko entrenamendua: tresnak olioztatu, ahalmenak prestatu eta borondatea izan.


Garbitzeko aurrena zikindu egin behar da; ezabatzeko aurrena idatzi egin behar da, ordenatzeko desordena azalarazi behar. Beraz, aurrena ekin, eta gero gerokoak!

Dinamika bat, giro bat, talde bat
*        Erritmoa, etenik gabeko isuria, ekina.
o   Maiztasuna izan: astean behin idatzi
o   Eskaerak planteatu, konparazioak, perpausa motak, egitura zehatzak, metafora, …
o   Aurreko ahozko lana
§  Hiztegia eskaini: ezinbestekoa dena, berezkoa dena,
§  Ideiak bota, aukera  anitzak izan
§  Eginiko eskaerak denon artean landu

*        Unea bizi
o   Protagonismoa eman ikasleari,
o   Irakurri ozen idatzitakoa: prestatu
o   Besteen lana baloratu: errespetatu, zurea aberasteko erabili, alde onak zurean txertatu, kritika onak

*        Bakoitza bera da, baina denon artean (talde) bat gara.
o   Banakako lana askotan.
o   Taldean ideiak eman, eraiki taldean, eskaera.
o   Binaka bestetan, eztabaidatu, adostu, aberastu, zuzendu, …

*        Ipuinak norbaiti irakurri, ozenki.
*        Ipuinak nonbait jarri, erakutsi. Gelako hormetan, pasabideetan, blog-ean.
*        Ipuinak argitaratu. Liburutegian ekoiztutakoak gune bat izan.
*        Sortzeko orduan, ereduei jarraitzea bezain zilegi da eredua hankaz gora jartzea. Hau da, eredua eskaintzen badugu, aukera moduan izango da, jarraitzeko, moldatzeko, aldatzeko edota kontrapuntu egiteko.

              IDAZTEA – IRAKURTZEA – OZENKI IRAKURTZEA – IDATZITAKOA AHOZ KONTATZEA – IRAKURRITAKOA AHOZ KONTATZEA elkarrekin doaz beti. Eta gainera, elkar elikatzen dute.

**        Astean zehar bilatu une bat (ordu erdi, ordubete), EBALUATU BEHARRIK GABEKO idazketa egiteko, non aurreko puntuak ere sartzen diren.
*        Ahozkotasunean oinarrituko gara, idatzi aurretik ahoz eraiki. 
       Etenik gabeko isuria, ekina bultzatu behar dugu.

o   Aurreko ahozko lana
§  Ideiak bota, aukera anitzak izan.
§  Aukeratu bat, bi, … eta borobildu denon artean.
§  Hiztegia eskaini: ezinbestekoa dena, berezkoa dena, …
o   Eskaerak planteatu, konparazioak, perpausa motak, egitura zehatzak, metafora, …
§  Eginiko eskaerak denon artean landu.